كورته‌ باسيك له‌ سه‌ر قسه‌كانى «عه‌بدولله‌ موھته‌دى»

سدیق جەھانی

روژنامەی “ئاسو” ژمارە ٢٩٦، چاوپیکەوتنیکی له گە­ل “عە­بدولای موهتەدی” سکرتیری “سازمانی زە­حمە­تکیشان” کە­ردوه و ئه م دیدارو وتوویژه، له ٣ تە­وەری جیاوازدا گە­لاله کە­راوه. یە­کەم، ئاماژەی­کی کورته به قە­یران و کونگره ئالوزە­کە­ی “سازمان”ی ناوبراو که چە­ند روژ لەمە­وبەر بەناکامی تەو­اوبو. دوھه‌م، ره‌وتی ناسراو به “کومونیزمی کریکاری” و سیهەم، کومە­له و حزبی کومونیستی ئیران. قسەکانی ئەم بەریزە، لە­رە­وتی روداوە­کان و هە­وراز و  نشیوەکانی ناو ریزەکانی کومە­له، گە­لیک دوره و هە­ر بویه بەپیویستی دەزانم کە  ولامیکی کورتی پی بدە­مەوه.

 شیەوەی جیابونەکەی کاک “عە­بدولا” و یارانی پیشوی

ناوبراو لە ولامی چەند پرسیار ئاوا دەلیت: “بەرله ئەوەی که له کومەله و حزبی کومونیستی ئیران جیابینە­وه، رەخنە­ی پیویستمان له سیاست و روانگاکانی ئەم تەشکیلاته گرتووە و هەربویه جیابونەوەکەی ئیمه سە­رەتای قسەکردن لەسەر ئە­م جەرەیانە نیه”. لە ولامی ئەم چەوشەکاریە، گە­لیک راستی لەبەردەستدان و پیویسته بوخوینە­رانی بەریزی روژنامە­ی “ئاسو” و خەلکی ئازادیخوازی کوردستان، روونبکریتەوە. لە راستیدا، جیابونەوەی ئەم بەریزەو ئەو ١٨ کەسەی کە لە گەلی جیابونەوە، له ئاکامی خە­باتی ناوخوی روینەداوە، بە­لکو له ئاکامی گە­ندە­لی سیاسی، کومە­لیک خە­تای تە­شکیلاتی و دە­نگ نەهینان له کونگرە­ی 7ی حزبی کومونیستی ئیران بو کە گلولە­ی بە­خت یان روی له سە­رەولی­ژی کرد و بەتایبەتی کاک “عەبدوللە” به دروستی هەستی بە­م راستیه کرد و زانی که ئیتر متمانه و ئوتوریتە­ی له ناو ریزەکانی کومە­له نەماوە، بریاریدا کە بو هەمیشە مالاوای لە کومەلە بکات. ئەلبەت با ئوەیش بلیم کە ئەگەر کومە­له چاوپوشی لە سکاندالە سیاسیەکانی کردبایت، ریزە­کانی کومە­لەی بەجیناهیشت و بە توندیش له دژی ئە­و کە­سانە­ی که دە­یان­ویست بەناوی کومە­لەوه خە­بات بکە­ن، رادەویستا. بوسەلماندنی ئەم ئیدیعایه، پیویست نیه بچینه ناو ڕمل  و ئەگەر  و شتی لەم چشنه، چونکه هەلبەزین و دابەزینە سیاسیە­کانی ئەم بە­ریزه، ولامیکی روونه به ئەم جوره پرسیارانه. هەموان دەزانن کە ناوبراو، هەمیشه عاشقی پلەی بەرزی حزبی بووە و له خە­باته ناوخویەکانی کومەلەیشدا، هەر­دە­م لاینگری هەلسوران به ناوی حزبی کومونیست ئیران و بەرتە­سک کردنەوەی مەیدانە­کانی خەباتی کومە­له بووه. ئەگە­ر لاپە­رە­ میژویەکانی ئەم بەریزە، هەلبدەینەوە ئە­و­کات ئەم راستیانە باشتر دەردەکەوون هەر بویە دەبوا کومەلە لە یەکەم سکاندالە سیاسیەکانی ئەم جورە کەسانە، هەلویستی توندی گرتبایت. بەس بەداخەوە، لاپەرەکانی میژو پیشانی ئەدات کە هەمو جاریک، لە خەتاکانی “عەبدولا” چاوپوشی کردوە. جیگای ئاماژەیە کە لە زوربەی ولاتانی دنیا، بەتایبەتی لە ئروپا، هە­رکام لە­م سکاندالانە، تاوانن و لە چوارچیوەی یاسا، مامەلەی توندی لە گەل دەکەن. 

 “گوری به کومەل”

لە گوشە­یکی دیکە­ی وت­و­ویژە­کەدا، “ئاغای موهتە­دی” دە­لیت، ئیمه له حزبی کومونیستی ئیران هاتینەدەر بوئەوەی ئەم حیزبه، “گوریکی به کومە­لبو بوکادره‌کانی کومە­له”. لیرە­دا و لە­بە­ر نزم بونی ئیدیعاکە­ى ئه‌م به‌ريزه‌، باس و لە­کولینە­وه سەبارە­ت به حزبی کومونیستی ئیران به پیویست نازانم و ئە­گە­ر ئەم باسەیش بکە­ینە­وه، بیگومان هە­ر تە­نیا لاقی کاک “عە­بدولا” ئە­بیته تە­لە­وه. بویه ئەم بەریزه تا ئاخری ئەو کاتانای که له ناو ریزە­کانی ئە­م تە­شکیلاته مابو، هە­ولى پیویستی­دا که ببیته ئە­ندامی پلەبەرزی ئەم حزبەو چوراچیوەی کومە­لەی زور بە نزم و کەم بایخ دەزانی. دیارە ریخنەی ئاغای مهتدی، له کە­موکوری و خاله لاوازە­کانی ئە­م حزبه نیه، بە­لکو رەقی ئە­سلی له کومونیزمه و ن هەر بویە بوونی لە ناو ریکخراویکی کومونیستی بە گوری بە کومەل دەزانیت.

ئەو “گوره بە­کومەله”ی که ئەم بەریزە ناوی لی بردووە، کومونیستەکان هەلیان نەکەندووە، بەلکو نیزامی سەرمایەداری هەلی کەندووە و دەورانیکیش ناوبراو لە گەل ئیمە هەولی ئەدا کەهەژارەکانی تینەکەویت. خەباتی چینایەتی گوری بەکومەل نیە، بەلکە “گوری به کومە­ل” ئە­وەیە کە به ناوی “کومە­له” و خە­لکی ئازادیخوازی کوردستان و به پیچەوانەی پرینسیبە­کانی کومە­له و بە­بی نوینەر­ایەتی­ خەلکی کوردستان­، له گە­ل سنوور پاریزە­کانی كومارى ئيسلامى و لە شاری سلیمانی و به نھینی لە گەل راسپاردەکانی “قاسم سلیمانی”“وتویژی” بکەیت. ئەمە چوون سیاسەتیکە کە خەباتی سوسیالیستی، بووە بە “گوری به کومەل“ وەلی دیالوگ لە گەل ئاغای “خاتە­می” کە دەستی سورە بە خوینی هەزاران ئینسان، جیگای شانازیە؟

“گوری به کومەل”، لە ناو ریکخراویکی کومونیستی هەلناکندریت، بەلکە لە “پنتاگون” هەلدەکەندریت، جیگایک کە بووە بە مەقەری تازەی کاک عە­بدولا و هاوبیرەکانی. “گوری به کومە­ل” کاتیک سازکرا کە ناوبراو بو بە چاوساقی ژنرالە دەست بەخوینەکانی ئەمریکا و هەولی پیسویستیدا کە لە سەرەوەی خەلکەوە، گورانکاری پیک بینیت و خویشی لە شونیک ببیت بە بەرپرس! خەلکی کوردستان، مانای ئەم وشانە دەزانن هەر بویە دانیشتوانی کومەلگای کوردستان، وه‌ به‌تايبه‌ت لەو‌ جيگايه‌ كه‌ روژنامە­ی “ئاسو” لی دهەر­دە­چیت، به “سازمانە­کە­ی کاک “عەبدولا” دە­لین “کومە­لە­ى تە­زویری وه له‌ جنوبی کوردستانی ئیرانيش، پی دە­لین “حیزبی دموکراتی ره قەم ٢″. له (بوکان) شارە­کە­ی کاک “عەبدولایش” پی دە­لین “ریکخرواە­ی تازەی خانە­کان”. ئه‌مانه‌ و هە­زاران شتی دیکه، نیشانی دە­دات که چەواشە­کاریەکانی ناوبراو ناتوانیت له بەرانبەر  وریایی خە­لکی کوردستان کارساز­بیت و گیروگرفتە­کانی ئەمروی پی چارەسە­ر­ بکات. بویه خەلکی کوردستان به دریژایی ٣ دە­یە­ی رابوردو، کومەلەیان ناسیوه و جوانیش دەزانن که بوچی ئەم بەریزە له ناو­ی کومە­له کەلك وە­ر­دەگر­يت. هەموان دەزانن کە دوای چونەدەرەوەی ناوبراو، نە تەنیا کومەلە پەکی نەکەوت، بەلکە زور کاری ریشەی و بەنرخی خولقاندووە. لە­م باریە­وه دە­توانین به گە­رانە­وە­ی دە­یان کادری لایە­ق و بە­توانا بو ناو ریزە­کانی کومە­له و مانگرتنه گشتیە­کە­ی کوردستان كه‌ له‌ ١٦­ی گەلاویژی ٨٤­ به‌ريوه‌ چوو، ئاماژه بکە­ین.

لە گوشەیکی دیکەی چاوپیکەوتنەکە، ناوبراو جوریک لە “کومونیزمی کریکاری”ریخنە دەگریت کە ئینگار لە بیدایتەوە دژی بووە! نالیت خوم یەکیک لە دامەزرینەرانی بووم. خوینەرانی ئەم بابەتە دەزانن کە ئەم بەریزە لە هیچ دەرفەتیک بو گەشە ساندنی “کومونیزمی کریکاری”، دریغی نەکرد و‌ بو ئه‌م مه‌به‌سته‌يش، کومە­لە­ی تا ئاستی توانە­وه برد و گە­لیک رە­فتاری نارە­واشی دە­ر­حە­ق به پاریزەرانی کومە­له ئە­نجامدا. سەرەرای هەمو ئەم رەفتارە زشتانە و لە کاتی جیابونەوەی “کمونیزم کریکاری” و بەبی ریخنەگرتن لە خوی، لەپر رەیلی گوری و گەرایەوە بو ناو ریزە­کانی کومە­له. لە یەکەم روژەکانی گەرانەوەی، دەمانزانی کە هوی ئەم سەنگەر گورینە، بەخاتر ئەوە بو کە “مەنسور حکمە­ت” بروای پی نەبووە کە پلەی بەرزی حزبی لە ئیختیاری بنیت. ئەمیش چوون ئاشقی پلەی بەرزی حزبیە، گەرایەوە بو لای کومەلە. سە­یر لەوەدایە كه‌ ناوبراو، له وتو ویژەکەی له گە­ل روژنامە­ی “ئاسو” به چە­واشە­کاری دەیهەویت تە­پوتوز بە­رپا بکات و گە­لیک راستی له بیری خە­لک بە­ريتە­وه. بە­لام پیچەوانەی فە­رمایشە­کانی ئەو، خالی هاوبە­شی “کومونیزم کریکاری” له “سازمانی زەحمەتکیشان”وه نە­زیک ترە تا لە کومەله. خالە­ نزیک و هاوبەشەکانی ناوبراو لە گەل “کومونیزمی کریکاری” ئەوەیە کە هەردوکیان دەیان هە­ویت لە ئاکامی گورانکاریکانی دواروژدا، کومەلانی کریکار و زەحمتکیش بەدەسەلات نەگەن. تەرحی “حیزب و دەسەلاتی سیاسی لە لایەن “کومونیزمی  کریکاریەوە” و پەنابردنی ریکخراوە­کەی کاک “عەبدولا” بو لای “پنتاگون” وه‌ لە لايكى ديكه‌وه،‌ وتوویژی نهینیی له گەل کوماری ئیسلامی وه‌ ھه‌روه‌ھا هاوکاری له گە­ل رە­وته دەستکردەکانی “بەلوچ”، “عە­رب”ی خوزستان، فدرالیزمە­کە­ی و‌ بی ئیحترامی به نەيارانى سیاسی و شتی لەم چەشنه، خالە هاوبەشەکانی نیوان خوی و”کومونیزم کریکاری” پیشان دەدات، شتیک کە کاک “عبدولا” خوی لی‌ گيل ده‌كات.

٢٨-١١-٢٠٠٦

 

لێدوانێک بەجێ بهێلە