در بین شاخههای متفاوت یهودیت و نظرات یهودی تنها یهودیت ارتدوکس مدرن است که خود را حامی صهیونیسم میداند و بر نقش انسانی در احیای کشور اسرائیل و وجود یک کشور دموکراتیک ملی-مذهبی یهودی تاکید دارد و ناسیونالیسم مذهبی را تشویق میکند!
ارتدوکسهای مدرن بر خلاف ارتدوکسهای حردیدی بر همزیستی قوانین شریعت یهودی با جهان مدرن و علم تاکید دارد، به همین دلیل قوانین مذهبی یهود را در چارچوب جهان مدرن و علم روز بازتعریف میکند و با کهنهپرستی یهودیان ارتدوکس حریدی مرزبندی دارند! ارتدوکسهای مدرن خواهان حق و حقوق برابر زنان با مردان هستند و از پذیرش اقلیتهای جنسی از جمله همجنسگرایان در جامعه یهودی دفاع میکنند اما با ازدواج همجنسها و به سرپرستی گرفتن فرزند توسط زوجهای همجنس و سقط جنین مخالف هستند! همچنین ارتدوکسهای مدرن از فعالیت در روز شبات هم دفاع میکنند و دست از کار کشیدن در این روز را اجباری نمیدانند و با حجاب اجباری هم مخالف هستند!
شاید ارتدوکسهای مدرن همپوشانی نزدیکی با یهودیان ماسوراتی یا محافظهکار داشته باشند که آنان هم به بازتعریف قوانین مذهبی بر پایه علوم مدرن تاکید میکنند اما دو تفاوت عمده ارتدوکسهای مدرن با ماسوراتیها دارند! نخست آن که ماسوراتیها خود را خارج از صهیونیسم تعریف میکنند و برای تمام جهان خود را میدانند! و دوم معتقدند که کتابهای یهودی دارای خطا هستند که باید بازنوشتار شوند! اما ارتدوکسهای مدرن برخلاف آنان یهودیت را در صهیونیسم تعریف میکنند و معتقدند کتابهای یهودی خطای انسانی ندارند بلکه بر اساس جهان آن زمان نوشته شده و وظیفه ارتدوکسهای مدرن این است که تفاسیر کتابها را بر اساس جهان مدرن بازتعریف کنند تا یهودیت و صهیونیسم حفظ شوند!
همچنین ارتدوکسهای مدرن همانند یهودیان رفرم بر سکولاریسم و همسانی قوانین یهودی علم روز تاکید دارند اما در این میان دو تفاوت عمده دارند! رفرمها بر سکولاریسم اجتماعی و سیاسی یعنی دین تنها عقیده شخصی باشد و وارد سیاست و جامعه نشود تاکید دارند و معتقدند قوانین یهودی باید بازتعریف شوند و قوانین کهنه منسوخ شده و حذف شوند و قوانین جدید جایگزین شوند! اما ارتدوکسهای مدرن تنها از سکولاریسم سیاسی یعنی جدایی دین از سیاست دفاع میکنند و در عرصه اجتماعی خواهان آن هستند که جامعه بر اساس قوانین یهودی مبتنی بر علوم روز و جهان مدرن رفتار کند! همچنین ارتدوکسهای مدرن از بازتعریف قوانین یهودی دفاع میکنند اما با حذف آنان و قوانین جدید مخالف هستند بلکه خواهان آن هستند که تعریف قوانین را بر اساس علم روز انجام دهند بدون آن که قوانینی را حذف کنند! در انتها باید ذکر کرد ارتدوکسهای مدرن بر خلاف رفرمها بر تعریف یهودیت در چارچوب صهیونیسم تاکید دارند در حالی رفرمها تعریف یهودیت را خارج از صهیونیسم و جهان غیرصهیونیستی انجام میدهند!
از همین رو با توجه به آن چه گفته شده است یهودیت ارتدوکس مدرن تنها نماینده واقعی یهودیان صهیونیست هستند که نه کهنهپرستی یهودیان حریدی را دارند! نه مانند ماسوراتیها یهودیت را خارج از صهیونیسم تعریف میکنند و نه مانند رفرمها یهودیت را از عرصه اجتماعی حذف میکنند! همچنین در عرصه سیاست جهانی نمایندگی یهودیان ارتدوکس مدرن را صهیونیسم-محافظهکار و صهیونیسم-مذهبی انجام میدهند که احزاب «خانه-یهودی»، «یمینا» و «راست-جدید» به به پیش می برند! قابل ذکر است که اعلام شود شخصیت برجسته ارتدوکس مدرن در عرصه سیاست جهانی «نفتالی بنت» نخستوزیر سابق اسرائیل و عضو سابق احزاب «لیکود»، «خانه-یهودی»، «یمینا» و رهبر کنونی حزب «راست-جدید» است! البته برخی دیگر از یهودیان ارتدوکس مدرن از «حزب لیکود» به رهبری «بنیامین نتانیاهو» و «حزب صهیونیسم مذهبی» به رهبری «بزالئیل اسموتریچ» دفاع میکنند اما با این حال جریان اصلی ارتدوکس مدرن را «خانه یهودی»، «یمینا» و «راست جدید» نمایندگی میکنند!
پ.ن: حزب «خانه یهودی» در حال حاضر فعالیتی ندارد و در غیبت آن احزاب «یمینا» و «راست-جدید» رهبری ارتدوکس مدرن را در عرصه سیاسی بر عهده دارند!
✍ووکاشین پاکروان