به مناسبت ۱۵۳ امین سالگرد کمون پاریس ۱۸۷۱
لنین ۱۹۰۵: «بورژوازی از هیچ کاری ابا ندارد. امروز لیبرال، رادیکال و جمهوری‌خواه است و فردا در قالب یک خیانت‌کار تیرباران می‌کند».
مارکس ۱۸۷۰: «سرنگونی دولت را هدف خود قرار ندادن حماقتی از حد گذشته است»
مقدمه مترجم
کمون پاریس بی‌شک نقطه‌ای بسیار مهم از فرازهای تاریخ سوسیالیسم است. نقطه‌ای که درس‌های ارزنده‌اش نه فقط برای کارگران روسیه جهت سازماندهی انقلاب سوسیالیستی بل‌که برای طبقه کارگر تمامی ادوار از ازرزش ویژه‌ای برخوردار است. موضع طبقه کارگر فرانسه در قبال جنگ امپراطوری پروس و فرانسه و نفی ملی گرایی بورژوایی و در کنار آن باز نمودن مدخل بلوک سوم سوسیالیستی در میانه‌ی آتش خانمان‌سوز جنگ امپریالیستی، همان درس ارزنده‌ای بود که لنین ارزش آن را در دوران جنگ جهانی اول یعنی همان دورانی که اکثریت بخش‌های بین‌الملل منحط دوم رو به شووینیسم آوردند درک کرد.اقدامات کارگران و پیشتازان کمون پاریس حکم قاطع آنان نسبت به تمامی جناح‌های دولت بورژوایی بود.
کمون همچنان تا به امروز نیز درسی تاریخی برای کارگران ایران و جهان است. در شرایط التهاب‌آمیز کشور ایران یعنی در دوران عدم وجود حزب پیشتاز انقلابی و پر رنگ بودن رد پای جریانات وابسته به امپریالیسم یادآوری نبرد طبقاتی طبقه کارگران فرانسه و در کنار آن مبارزه تکامل یافته‌تر کارگران روسیه مسئله‌ای حیاتی در جهت خلع‌ید از دولت بورژایی و تشکیل دولتی کارگری_سوسیالیستی و مستقل است.
****************
۱.ترسیم تاریخی کمون:
فرانسه تحت حکومت ناپلئون سوم شالوده امپریالیستی: بورژوازی دیگر نمی‌تواند و پرولتاریا هنوز نمی‌خواهد
ماجراجویی ناپلئون سوم، ضرورت آژیتاسیون، جنگ‌ها.
۲. رشد پرولتاریا پس از ژوئن ۱۸۴۸، سازمان بین‌المللی کارگران ۱۸۴۸، تشدید آزار و اذیت توسط ناپلئون سوم.
اعتراض کارگران فرانسه (بخش پاریس انترناسیونال) برعلیه جنگ در ۱۲ ژوئیه و کارگران آلمانی (تجمع کارگری ۱۶ ژوئیه در برانسویکBrunswick))،چمینتز(Chemnitz)و بخش برلین انترناسیونال(۱).
۳.سدان: دوم سپتامبر ۱۹۷۰ و اعلام جمهوری در ۱۸۷۰ توسط حقه‌بازهای لیبرال و شارلاتان‌های سلطنت‌طلب: (تی یر)
۴. دولت دفاع ملی = دولت خیانت ملی. تروشو: نقشه برای دفاع از پاریس. کمدی دفاع. شهامت کارگران پاریس، تسلیم فرانسه در ۲۸ ژانویه۱۸۷۱
۵. بیسمارک برای گردهمایی و تشکیل مجلس ملی ضرب‌الاجلی ۸ روزه را تعیین می‌کند تا درباره جنگ یا صلح تصمیم بگیرد. توطئه‌چینی‌های (تی یر) با سلطنت‌طلبان.
مجمع یونکرهای کشو، مجلس ملی در بوردکس (Bordeaux):۶۳۰عضو:
۳۰بناپارتیست+۲۰۰جمهوری‌خواه(شامل۱۰۰ میانه‌رو و ۱۰۰ رادیکال)+۴۰۰سلطنت‌طلب(شامل ۲۰۰ اورلئانیست و ۲۰۰ لژیتمیست).
مذاکرات تی یر با فالوکس
۶. آشوب و خشم در پاریس: انتصاب سفیران سلطنت‌طلب: پرداخت ” ۳۰ سو” (3) به سربازان گارد ملی؛ در پاریس رئیس پلیس والنتاین، فرمانده گارد ملی دولور دا پالادینس (d’Aurelle de Paladines,)، تریپو(Trepov) و واسیلچیکو(Vasilchiko) شد. انتقال گارد ملی به ورسای، سرکوب روزنامه‌های جمهوری‌خواه و …تحمیل خسارات جنگ بر تهی‌دستان. درگیری اجتناب‌ناپذیر میان سربازان مسلح پاریس و مجلس سلطنت‌طلب.
۷.هشدار مارکس: دومین قطعنامه شورای کل انترناسیونال مورخ ۹ سپتامبر ۱۸۷۰ با این مضمون که: آن‌ها نباید تحت تأثیر احساسات و خاطرات ملی قرارگرفته و به سمت و سویی دیگر متمایل شوند. بل‌که می‌بایست تشکیلات اساسی طبقه خود را به وجود آورند. سرنگونی دولت را هدف خود قرار ندادن حماقتی از حد گذشته است(4).
اورگون دوپونت دبیر کل شورای بین‌المللی برای فرانسه، در تاریخ ۷ سپتامبر ۱۸۷۰ همین مطلب را می‌نویسد.
۸. آخرین اقدامات آشوبگرانه: قبضه کردن گارد ملی در ۱۸مارس ۱۸۷۱، بهانه‌ها و اقدامات شیادانه تی یر. به نتیجه نرسیدن و شکست کوشش‌های وی. کمیته مرکزی گارد ملی موجودیت کمون را اعلام می‌کند. جنگ داخلی میان کمون پاریس و حکومت ورسای آغاز می‌گردد.
۹. گرایشات موجود در کمون:
الف. بلانکیست ها. در نوامبر ۱۸۸۰ بلانکی در کتابش “نه خدا نه ارباب” تئوری مبارزه طبقاتی و جدایی و متمایز ساختن منافع پرولتاریا از منافع ملی را مردود اعلام کرد. (زیرا وی میان پرولتاریا و بورژوازی انقلابی تفکیکی قائل نمی‌شود.)
ب: پرودونیستها (موتوآلیست ها) یا مبادله‌گرایان که معتقد به سازمان و تشکیلات اعتباری یا مبادله تهاتری بودند.
علیرغم تئوری‌های اشتباه و سفسطه‌آمیز، غریزه انقلابی طبقه کارگر راه خود را تشخیص می‌دهد.
۱۰.اقدامات سیاسی کمون:
الف. انحلال ارتش دائمی
ب. انحلال بوروکراسی ۱. حق انتخاب برای مقامات2. تعیین حقوق بیشتر ۶هزار فرانک در سال.
پ. تفکیک دولت از کلیسا//برنامه حداقلی//
ت. رایج ساختن تحصیلات رایگان//برنامه حداقلی//
با همکاری کمون و دهقانان در عرض سه ماه همه‌چیز طور دیگری می‌شد.
کمون و انترناسیونال. به گفته فرانکل و لهستانی ها پرچم و درفش جمهوری جهانی می‌شد.
۱۱. اقدامات اقتصادی کمون:
الف. ممنوع ساختن کار شبانه نانوایی‌ها.
ب. لغو جریمه‌های مالی و پولی.
پ. در دست گرفتن کارخانه‌هایی که به آن‌ها رسیدگی نشده و واگذار کردن آن‌ها به سازمان‌های تعاون کارگری همراه با پرداخت خسارت بر اساس تشخیص و رأی کمیسیون های داوری.
ت. پایان دادن به فروش اموال رهنی و سلب مالکیت شده. تعلیق پرداخت مال‌الاجاره.
نکته: آن‌ها اقدام به مصادره بانک‌ها نکرده و همچنین 8 ساعت کار روزانه را نیز نپذیرفتند.
۱۲. سقوط و نابودی کمون:
نواقص تشکیلاتی، روش تدافعی و برخورد. (ایجاد قرار اتحاد میان بیسمارک و تی یر)نقش بیسمارک=جنایتکار و آدمکش اجیرشده.۲۱ تا ۲۸می ۱۸۷۱ معروف به هفته خونین.
وحشت‌هایی از قبیل تبعید ، افترا و…
کشته شدن زنان کودکان. ۲۰۰۰۰نفر در خیابان‌ها کشته شدند، ۳۰۰۰ نفر در زندان‌ها جان سپردند. دادگاه‌های جنگ تا ژانویه ۱۸۷۵، ۱۳۷۰۰نفر را که ۸۰ زن و ۶۰کودک نیز در میان آنان بود را محکوم به زندان و تبعید کردند(5).
۱۳.درس‌های کمون پاریس:
بورژوازی از هیچ کاری ابا ندارد. امروز لیبرال، رادیکال و جمهوری‌خواه است و فردا در قالب یک خیانت‌کار تیرباران می‌کند.
تشکیلات و سازمان مستقل پرولتاریا-مبارزه طبقاتی،جنگ داخلی.
جنبش امروزی همگی ما بر شانه‌های کمون پاریس ایستاده است.
فوریه۱۹۰۵
ترجمه:احمد آزادی جو
انتشارات میلیتانت(militaant.com)
https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/mar/00b.htm
۱.انگلس در مقدمه‌ای که بر کتاب (جنگ داخلی در فرانسه) اثر مارکس نوشته، در پایان تجزیه‌وتحلیل اوضاع فرانسه در بعد از قیام ژوئن ۱۸۴۸چنین می‌نویسد:”پرولتاریا هنوز قادر به حکومت بر فرانسه نبود ولی بورژوازی هم دیگر قادر به این کار نبود.”لنین در اینجا قصد ارجاع به این متن را دارد.
۲. در اینجا و در پایین لنین به نسخه آلمانی جزوه کارل مارکس در جنگ داخلی فرانسه اشاره دارد که در سال ۱۸۹۱ در برلین پدیدار شد.
۳. سو: واحد پول رایج در آن زمان.
۴. لنین در اینجا و همچنین در ادامه به کتاب” تاریخ تحولات اجتماعی در فرانسه ۱۹۰۲-۱۸۵۲” نوشته جی.ویل ارجاع کرده است.
۵.منبع ارقام نوشته‌شده از کتاب “تاریخچه کمون ۱۸۷۱” چاپ ۱۸۹۶، اثر اولیور لیساگاره است.
